การบริหารความเสี่ยง (Risk Management) - รู้ก่อน ป้องกันได้
การบริหารความเสี่ยงเป็นหัวใจสำคัญของการเตรียมความพร้อมรับมือกับความไม่แน่นอนที่อาจส่งผลกระทบต่อเป้าหมายขององค์กรหรือการทำงานในแต่ละวัน การเข้าใจประเภทของความเสี่ยงและปัจจัยที่ก่อให้เกิดความเสี่ยง จะช่วยให้สามารถวางแผนและ บริหารความเสี่ยง ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ Risk Management คือ การวางระบบเพื่อประเมินความเสี่ยงและวิเคราะห์ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น ก่อนจะวางแผนจัดการในกรณีฉุกเฉิน และควบคุมอย่างเป็นขั้นตอน พร้อมกำหนดระดับความเสี่ยง เพื่อให้สามารถตัดสินใจได้อย่างรอบคอบและลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต
การบริหารความเสี่ยง คืออะไร? ทำไมถึงสำคัญ?
การบริหารความเสี่ยง (Risk Management) คือ กระบวนการที่องค์กรใช้ในการจัดการและควบคุมในเรื่องที่เกี่ยวข้องกับความเสี่ยง ซึ่งความเสี่ยง คือ ผลกระทบจากความไม่แน่นอนที่อาจส่งผลในด้านบวก (โอกาส), ด้านลบ (ภัยคุกคาม) หรือทั้งสองด้านก็ได้ เราสามารถประเมินความเสี่ยงก่อนนำข้อมูลมาทำการจัดการความเสี่ยง โดยทั่วไป ความเสี่ยงจะพิจารณาถึง
การจัดการความเสี่ยงที่มีประสิทธิภาพจะช่วยให้องค์กรสามารถรับมือกับประเภทของความเสี่ยงต่างๆ ได้อย่างครอบคลุม ไม่ว่าจะเป็น ความเสี่ยงในการทำงาน หรือความเสี่ยงที่เกิดจาก ปัจจัยที่ก่อให้เกิดความเสี่ยง 4 ด้าน ได้แก่ ด้านกลยุทธ์ การดำเนินงาน การเงิน และกฎหมาย พร้อมทั้งสามารถประเมิน ระดับความเสี่ยง 5 ระดับ เพื่อวางแผนรับมือได้อย่างเหมาะสม
Framework ของการบริหารความเสี่ยง
Framework ของการบริหารความเสี่ยง คือ โครงสร้างที่ออกแบบมาเพื่อช่วยให้องค์กรสามารถบูรณาการบริหารความเสี่ยงเข้าไปในการดำเนินการหลัก การบริหารความเสี่ยงจะบรรลุผลได้ขึ้นอยู่กับการสนับสนุน โดยเฉพาะจากผู้บริหารระดับสูง
การพัฒนา Framework ของการบริหารความเสี่ยงให้สอดคล้องกับมาตรฐาน ISO 31000 Risk management นี้ครอบคลุมตั้งแต่การออกแบบ การนำไปใช้ การประเมินผล และการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง โดยมีองค์ประกอบหลัก ได้แก่
ผู้นำและความมุ่งมั่น
ผู้บริหารเป็นผู้มีส่วนร่วมหลัก แสดงความรับผิดชอบและสนับสนุนการจัดการความเสี่ยงในทุกระดับ
การบูรณาการ
การบริหารความเสี่ยงต้องสอดคล้องกับโครงสร้างและบริบทขององค์กร ซึ่งทุกคนมีบทบาทในการจัดการความเสี่ยง
การออกแบบ
ต้องเข้าใจบริบทภายในและภายนอกองค์กร กำหนดบทบาทและความรับผิดชอบ จัดสรรทรัพยากร และสร้างระบบการสื่อสารที่มีประสิทธิภาพ
การนำไปใช้
ต้องสร้างการมีส่วนร่วมและความตระหนักรู้จากทุกฝ่าย เพื่อให้สามารถรับมือกับความไม่แน่นอนได้อย่างชัดเจน
การประเมินผล
ต้องมีการวัดผลการดำเนินงานของ Framework อย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้แน่ใจว่ายังตอบโจทย์เป้าหมายขององค์กร
การปรับปรุง
ต้องมีการพัฒนาและปรับปรุง Framework อย่างต่อเนื่อง โดยอิงจากช่องว่างหรือโอกาสในการพัฒนา
การบริหารความเสี่ยง มีกี่วิธี
การบริหารความเสี่ยง เป็นกระบวนการที่องค์กรใช้ในการระบุ ประเมิน และการจัดการความเสี่ยงที่อาจส่งผลกระทบต่อเป้าหมายหรือการดำเนินการ โดยทั่วไปมีหลายวิธีในการบริหารความเสี่ยง ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็นแนวทางหลักๆ ดังนี้
การกระจายความเสี่ยง หรือการโอนความเสี่ยง (Risk Sharing / Risk Transfer)
เป็นการลดผลกระทบของความเสี่ยงในการทำงานโดยการแบ่งปันหรือโอนความเสี่ยงไปยังบุคคลหรือองค์กรอื่น เช่น การทำประกันภัย การจ้างผู้รับเหมาภายนอก หรือการร่วมลงทุนกับพันธมิตร
การควบคุมความเสี่ยง (Risk Control)
หมายถึงการใช้มาตรการต่าง ๆ เพื่อควบคุมความเสี่ยงให้อยู่ในระดับที่ยอมรับได้ เช่น การกำหนดนโยบาย การใช้เทคโนโลยี หรือการอบรมพนักงาน
การยอมรับความเสี่ยง (Risk Acceptance)
เป็นการตัดสินใจที่จะไม่ดำเนินการใด ๆ กับความเสี่ยงนั้น โดยยอมรับผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น เช่น ความเสี่ยงที่มีโอกาสเกิดต่ำหรือผลกระทบไม่รุนแรง
การลดหรือควบคุมความเสี่ยง (Risk Reduction)
เป็นการดำเนินการเพื่อลดโอกาสหรือผลกระทบของความเสี่ยง เช่น การปรับปรุงกระบวนการทำงาน การเพิ่มระบบตรวจสอบ หรือการใช้เทคโนโลยีเพื่อป้องกัน
การหลีกเลี่ยงความเสี่ยง (Risk Avoidance)
เป็นการหลีกเลี่ยงกิจกรรมหรือสถานการณ์ที่อาจก่อให้เกิดความเสี่ยง เช่น การไม่ลงทุนในธุรกิจที่มีความเสี่ยงสูง หรือการยกเลิกโครงการที่ไม่มั่นใจในผลลัพธ์
การควบคุมเพื่อป้องกันความเสี่ยง (Risk Preventive Control)
เป็นการดำเนินการล่วงหน้าเพื่อป้องกันไม่ให้ความเสี่ยงเกิดขึ้น เช่น การติดตั้งระบบรักษาความปลอดภัย การอบรมพนักงาน หรือการกำหนดมาตรฐานการทำงาน
การควบคุมเพื่อตรวจพบความเสี่ยง (Risk Detective Control)
เป็นการดำเนินการล่วงหน้าเพื่อป้องกันไม่ให้ความเสี่ยงเกิดขึ้น เช่น การติดตั้งระบบรักษาความปลอดภัย การอบรมพนักงาน หรือการกำหนดมาตรฐานการทำงาน
การควบคุมโดยชี้ความเสี่ยง (Risk Directive Control)
เป็นการควบคุมที่มุ่งเน้นการชี้นำหรือกำกับพฤติกรรม เช่น การออกคู่มือการทำงาน การกำหนดนโยบาย หรือการสื่อสารแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจน
การควบคุมเพื่อแก้ไขความเสี่ยง (Risk Corrective Control)
เป็นการดำเนินการหลังจากเกิดเหตุการณ์ความเสี่ยง เพื่อแก้ไขและฟื้นฟูสถานการณ์ เช่น การกู้คืนข้อมูล การปรับปรุงระบบ หรือการเปลี่ยนแปลงกระบวนการ
การบริหารความเสี่ยง มีประโยชน์อย่างไรบ้าง?
การบริหารความเสี่ยง (Risk Management) มีประโยชน์อย่างมากทั้งในระดับองค์กรและระดับบุคคล โดยเฉพาะในยุคที่ความไม่แน่นอนเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา องค์กรสามารถระบุและจัดการกับความเสี่ยงได้ก่อนที่จะเกิดปัญหา ลดโอกาสเกิดความเสียหายทั้งทางการเงิน ชื่อเสียง และทรัพยากร การประเมินความเสี่ยงช่วยให้ผู้บริหารมีข้อมูลที่รอบด้านในการตัดสินใจ โดยพิจารณาทั้งโอกาสและภัยคุกคาม การบริหารความเสี่ยงที่ดีช่วยให้องค์กรสามารถดำเนินงานได้อย่างต่อเนื่อง แม้ในสถานการณ์ที่ไม่คาดคิด อีกทั้งสร้างความเชื่อมั่นให้กับผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย ไม่ว่าจะเป็นลูกค้า นักลงทุน หรือพนักงาน การมีระบบการจัดการความเสี่ยงที่ชัดเจนช่วยสร้างความไว้วางใจและภาพลักษณ์ที่ดี
Download ฟรี! ตัวอย่างการบริหารความเสี่ยง (Risk Management) ฉบับ PDF พร้อมเทคนิค
ตัวอย่าง การบริหารความเสี่ยง ฉบับ PDF ที่จัดทำโดย InterRisk Asia โดยเนื้อหาครอบคลุมหัวข้อสำคัญ เช่น:
การระบุความเสี่ยง, ปัจจัยที่ก่อให้เกิดความเสี่ยง, ระดับความเสี่ยง 5 ระดับ, ความเสี่ยงในการทำงาน, ตัวอย่างการประเมินและการจัดการความเสี่ยง
จัดการและบริหารความเสี่ยงกับ INTERRISK ASIA
โดยสรุปแล้ว Business Continuity Management System หรือ BCMS คือ แผนความต่อเนื่องทางธุรกิจ หรือระบบที่ช่วยให้องค์กรสามารถรับมือกับเหตุการณ์ไม่คาดคิด ด้วยการวิเคราะห์ จัดการความเสี่ยง และวางแผนล่วงหน้าอย่างเป็นระบบ องค์กรที่มี BCMS จะสามารถดำเนินธุรกิจได้อย่างต่อเนื่อง สร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้า ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น
InterRisk Asia (Thailand) เราเป็นบริษัทให้บริการด้านการบริหารความต่อเนื่องทางธุรกิจ โดยครอบคลุมตั้งแต่การวิเคราะห์ผลกระทบทางธุรกิจ (Business Impact Analysis), การประเมินความเสี่ยง (Risk Assessment), การจัดทำแผน Business Continuity Plan ไปจนถึงการฝึกอบรม ฝึกซ้อมและให้คำปรึกษาตามมาตรฐาน ISO 22301 เพื่อให้องค์กรพร้อมรับมือกับเหตุการณ์ในทุกระดับได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน
ทีมที่ปรึกษามีประสบการณ์ด้าน BCMS โดยตรง
การออกแบบแผนที่ปรับตามบริบทของแต่ละธุรกิจ
โซลูชันที่ใช้ได้จริง ครบวงจร และพร้อมดำเนินการ
